Booklet Project: Babasahin

 

BOOKLET PROJECT

 

1.      Gusto Kong maging Guro

Gusto kong maging guro balang araw.

Gustong maging nars ni Amanda.

Gustong maging sundalo ni Bernie.

Gustong maging arkitekto ni Rolando.

Gustong maging doktor ni Dolores.

Gustong maging piloto ni John.

Kaya, mag-aaral kami nang mabuti.

 

 

2.      Magandang Umaga!

Iinat-inat muna saka babangon mula sa kama.

Aayusin ang higaan, kasama ang kumot at unan.

Dudungaw sa bintana at ngingitian ang mga ibon.

Haharap sa salamin at magsusuklay ng buhok.

“Meow!” babatiin si Muning sa sulok.

Saka lalabas sa kuwarto nang kay saya.

“Magandang umaga!” bati niya sa pamilya.

 

 

 

3.      Magbilang Tayo!

Magbilang tayo!

Isa, dalawa, tatlo…

May tatlong aso.

Apat, lima, anim, pito…

May pitong pato.

Walo, siyam, sampu…

Sampu ang paruparo.

 

 

4.       Sabado

Sabado ngayon!

Maglilinis ako sa aking kuwarto.

Sa paglalaba ni Mama, tutulong ako.

Magpapalit din kami ng kurtina sa sala.

Sa hardin, tutulungan ko si Papa.

Makikipaglaro din ako kina Ate at Kuya.

Ang saya-saya talaga kapag Sabado!

 

5.  Pamamasyal

 

Mamamasyal kami ngayon!

Sasakay kami sa padyak.

Sasakay rin kami sa traysikel.

Susunod, sa dyip naman.

Pagkatapos ay sa bus.

At panghuli na sa tren.

Yehey! Nasa Luneta na kami!

 

6. Mga Sangkap

 

Handa na ang mga sangkap.

Sago at gulaman,

Minatamis na langka at saging,

Mais, ube, pinipig, kaong,

Kinaskas na yelo, gatas,

At mangga o kaya ay leche flan.

Heto na ang haluhalo!

 

7. Magalang

 

Magandang umaga po!

Kumusta po kayo?

Makikiraan po.

Maraming salamat po!

Pasensiya na po.

Mano po!

Ang galang naman ng batang ito.

 

8. Almusal

 

Mainit na kanin,

pritong itlog,

daing na isda,

ginisang gulay,

matamis na saging,

at sariwang gatas

ang almusal ko ngayong araw!

 

 

 

9.Isang Linggo

 

Masaya ang pamilya ko `pag Linggo.

Sabik akong pumasok sa eskuwela `pag Lunes.

Nais ko pang natututo pagdating ng Martes.

`Pag Miyerkoles, kay taas pa ng aking interes.

`Pag Huwebes, punong-puno na ng kaalaman.

At `pag Biyernes, andami ko nang natutuhan.

Sa araw ng Sabado magpapahinga ako!

 

J. Diary

 

Ano kaya ang isusulat ko?

Hmmm, alam ko na!

Ang aking nararamdaman,

Ang aking mga plano sa sarili

Ang aking mga alaala at naiisip

At ang mga pangyayari kahapon

Ay aking isusulat sa aking diary.

 

K. Batang Iskawt

 

Ako ay matapat, mapagkakatiwalaan,

Matulungin, palakaibigan,

Mapitagan, magalang,

May sariling paninindigan,

Matipid, disiplinado,

At malinis sa isip, sa salita at sa gawa

Dahil ako ay isang batang iskawt.

 

L. Pakinggan Mo

 

Ang twit-twit ng ibon,

Ang unga ng kalabaw,

Ang ngiyaw ng pusa,

Ang tiktilaok ng manok,

Ang kokak ng palaka,

At ang kwak-kwak ng pato

Ay kay sasarap pakinggan.

 

M. Maglaro Tayo!

 

Ako ay may saranggola.

Ako ay may baril-barilan.

Ako ay may mga holen.

Mayroon akong yoyo.

Mayroon akong trumpo.

May manika naman ako.

Halikayo, tayo nang maglaro!

 

Ilaw ng Tahanan

 

Siya ang isa sa aking mga magulang.

Siya ang aking ina.

Siya ang aking nanay.

Siya si Mama.

Siya naman si Mommy.

Siya ang aming ilaw ng tahanan.

Mahal na mahal namin sila.

 

 

Ang Uod

 

Napansin ni Dandoy ang mga berdeng uod sa puno ng kalamansi.

Kinakain nito ang mga dahon.

“Baka makalbo ang kalamansi namin,” sabi ni Dandoy.

Kumuha siya ng patpat. Nais niya itong alisin upang hindi na lumubha ang pinsala.
Subalit, gusto naman niyang makita itong lumaki.

“Sige na, munting uod, kumain ka nang marami. “

“Gusto kong makita kang maging paruparo.”

 

 

 

Ang Hardin ni Lola

 

Si Lola ay mahilig magtanim

Mayroon siyang magandang hardin.

May mga halamang ornamental siya.

May mga halamang gamot din siya.

At siyempre, may mga tanim siyang gulay.

Tingnan mo! Dali, tingnan mo.

Magtatanim na naman siya.

 

 

 

 

 

 

Si Bantay

 

Mabait at maamong alaga si Bantay.

Ngunit siya ay matapang na bantay.

Mahilig siyang matulog sa umaga. Gising naman siya sa gabi.

Siya ang matiyagang bantay sa aming bahay.

Tinitiyak niyang walang makakapasok sa aming bakuran sa gitna ng aming pagtulog.

Galit siya sa mga magnanakaw.

Tinatahulan naman niya ang mga kapitbahay na maiingay.

 

 

Trangkaso

 

Sobrang sakit ng katawan ko noong Linggo ng gabi.

Nakaramdam ako ng kakaibang lamig, kaya nagsuot ako ng makapal na jacket.

Nahulaan ko na agad na may trangkaso ako.

Nakakatakot man, pero nilabanan ko ang nakahahawang sakit upang hind maging Omicron.

Uminom ako ng mabisang gamot. Nagsuob ako, gamit ang asin at luya.

Nagpahinga ako. Gayunpaman, umabot ng tatlong araw ang aking trangkaso.

Mabuti na lang, trangkaso lamang iyon at hindi Covid-related na sakit.

 

 

Kagubatan

 

Napakahalaga ng kagubatan sa buhay ng mga tao at mga hayop.

Dito kumukuha ang mga hilaw na produkto ang mga tao, gaya ng troso, prutas, kasuotan, at iba.

Nagdudulot din ito ng proteksiyon sa mapaminsalang baha at bagyo.

Dito namamahay ang maiilap na hayop.

Ang mga hayop ang nagpaparami sa mga puno at halaman.

Ang mga puno at halaman ang pinagkukunan natin ng ating mga hilaw na kagamitan at pagkain.

Kung patuloy na sisirain ang mga kagubatan, nanganganib ang buhay nating lahat.

 

 

Ang Aking Ina

 

Napakabuti ng aking ina.

Pinalaki niya ako nang maayos.

Pinapagalitan naman kapag nakagagawa ng pagkakasala.

Itinatama niya ang aking mga pagkakamali.

Pinapayuhan niya ako palagi.

Lagi niya akong pinaaalalahanang gumawa nang mabuti sa kapwa.

Kaya iniidolo ko ang aking ina.

 

 

Tamboring Tansan

 

Mangolekta na ng mga tansan.

Ihanda ang pako, martilyo, at alambre

Pitpitin na ang mga tansan.

Butasan ng pako ang mga pinitpit na tansan.

Tuhugin ang mga ito ng alambre.

Yehey! May tamborin na tayo!

Mamayang gabi, mangangaroling na tayo.

 

Alkansiya

 

Nag-iipon ako, kaya ako ay may alkansiya.

Araw-araw, hinuhulugan ko ito ng limang piso.

Kaya, sa isang linggo, nakaiipon ako ng tatlumpu't limang piso.

Kung maghuhulog ako hanggang isang buwan, magkano na ang pera ko?

Aha! Makaiipon ako ng isandaan at limampung piso.

Kung itutuloy ko hanggang isang taon, magkano na kaya?

Wow! Magkakaroon ako ng isang libo't walong daang piso.

 

Libangan

 

Marami akong libangan upang hindi masayang ang oras ko.

Mahilig akong magbasa, lalo na ng mga aklat-pambata.

Mahilig akong magkulay, gumuhit, at magpinta.

Mahilig akong magbisikleta upang makakita ng magagandang tanawin.

Mahilig akong magsulat ng mga tula, kuwento, at iba pang akda.

Mahilig akong magtanim ng mga halaman.

Darating ang panahon, ang mga hilig kong ito ay pagkakakitaan ko.

 

 

Ang Aking Hardin

 

Maaliwalas at malamig sa aming bakuran dahil sa aking hardin.

Marami akong koleksiyon ng mga halaman dito.

Mayroon akong iba’t ibang uri ng cactus, rosas, fern, at gumamela.

Mayroon din akong mga mumurahing halaman, pero kay gagandang tingnan.

Dahil sa mga halamang ito, sariwang hangin ang dulot nito sa amin.

Marami ring ibon, paruparo, at bubuyog ang mga dumarayo sa aking hardin

Dito sila nakakapagpahinga, nakakain, at nakapagpaparami.

 

 

Si Andres Bonifacio

 

Siya ay matapang na tao.

Siya ay tinawag na Supremo.

Itinatag niya ang Katipunan.

Ipinaglaban niya ang ating kalayaan.

Kahanga-hanga ang kaniyang katapangan.

Siya raw ang unang pangulo.

Siya ay isang bayaning Pilipino!

 

 

Ang Gatas

 

Sa nutrisyon, ito ay punong-puno.

Kalsiyum at protina ay taglay nito.

Ito ay nagpapalakas ng ating mga buto,

Nagpapaganda ng timbang, at nagpapatalino.

Sa mga lutuin at pagkain, bidang-bida ito.  

Anomang edad, nangangailangan nito.

Kaya, isang basong gatas ay iinumin ko

Tuwing bago matulog at sa almusal ko.

 

 

Pagbabasa

 

Sa pagbabasa, ako’y sumasaya.

Ang memorya at pokus ko’y gumaganda.

Mga bagong salita aking nakikilala.

Maraming kaalaman akong natutuhan.

Nagagamit ko nang wasto ang aking emosyon

Lumalawak ang aking imahinasyon.

Nakakaaliw talagang magbasa!

 

 

Magsasaka

Kahanga-hanga ang mga magsasaka.

Hindi matatawaran ang kanilang sipag at tiyaga.

Sa kanilang pagsasaka, napapakain nila ang buong bansa.

Mga gulay, prutas, at kaning inihahain sa mesa, sila ang nagtanim at nag-alaga.

Napakahalaga nila sa agrikultura.

Kaya, pahalagahan din natin sila.

Ang kanilang mga produkto at ani ay tangkilikin sana.

 

 

Si Herming

 

Ang alaga kong pusa ay kay lambing.

Siya si Herming, na palagi kong kapiling.

“Meow,” sabi niya bago mahihimbing.

“Meow,” ang bati niya sa aking paggising.

“Meow,” iyak niya kapag may hihingiin.

Agad ko siyang paiinumin o pakakainin.

“Meow,”pasalamat niya sa akin.

 

Ang Aking mga Kalaro

 

Sina Joy, LeLit, at Nene ay masayahing kong mga kalaro.

Naglalaro kami ng bahay-bahayan, luto-lutuan, at piko.

Minsan, binibihisan namin ang aming mga manika.

Minsan naman, ang nilalaro namin ay jackstone o goma.

Madalas, isinasali kami ng mga lalaking kaibigan namin.

Mababait din sina Totoy, Luis, Pablo, at Ping-Ping.

At parang magkakapatid na ang turingan namin.

 

 

 

Isang araw, napadpad ako sa isang hardin.

Kay gaganda ng mga halaman at pananim!

Makukulay ang mga bulaklak ay kay samyo.

Maraming lilipad-lipad na bubuyog at paruparo.

Napalitan ng ligaya ang kalungkutan ko.

Naglaho rin ang lumbay sa aking puso.

Pangako, babalik ako.

 

 

 

Buhay at Biyaya

Napakahalaga ng tubig sa buhay ng bawat tao.

 

Kung walang tubig, wala ring buhay sa mundo. Katulad ito ng hangin na dahilan ng ating paghinga. Katulad din ito ng pagkain na nagpapalakas ng resistensiya.

 

Kaya, ang pinagkukunan ng tubig ay huwag nating dumihan. Huwag nating hayaang tuluyang masira ang ating kalikasan.

 

Ang tubig sa ating kapaligiran ay buhay at biyaya ng Maykapal.

 

 

Ang Aking Tatay

 

Ang aking tatay ay magaling na karpintero.

Siya ang kilalang-kilala sa aming maliit na baryo.

Isa siya sa mga gumawa ng paaralan namin.   

Siya rin ang gumawa ng ilang bahay namin.

Mahirap ang kaniyang trabaho, pero marangal.

Kaming magkakapatid ay patuloy na nakakapag-aral.

Kaya, ipinagmamalaki at pinasasalamatan namin siya.

 

 

 

 

Bakasyon

Noong Mayo, namasyal kami sa Batangas.

Naligo kaming mag-anak sa dagat.

Napakalinaw at napakalinis ng tubig doon.

Kulang ang dalawang araw na bakasyon

Kaming lahat ay talagang nasiyahan.

Walang humpay ang aming tawanan at kainan.

Hindi ko malilimutan ang alaalang iyon.

 

 

El Niño

“Nararamdaman mo ba ang init at alinsangan?”

“Naku, umiinit na naman ang temperatura ng tubig sa Dapat Pasipiko!”

“Tiyak na magdudulot ito ng mainit at tuyong panahon sa ating bansa.”

“Magbibitak-bitak ba ang mga palayan?”

“Matutuyot din ba ang mga puno at halaman?”

“Opo! Ilan lamang ang mga iyan sa epekto ng El Niño.”

 

 

 

Bakuna

Magpapabakuna ako ngayon.

Sabi nila, parang kagat lang daw ng langgam.

Pero, sabi rin nila, nagbibigay ito ng proteksiyon.

Handa na ako… Kakayanin ko.

Aray! Masakit ang tusok ng karayom.

Pero, mabilis lang mawala ang sakit.

Kayang-kaya! Kayang-kaya ko nang laban ang mga sakit.

 

La Niña

Naku, panahon na naman ng La Niña!

Mas marami at mas madalas na ang pag-ulan.

Maaaring magdulot ito ng pagbaha at pagguho ng lupa.

Sa madalas na pagbaha, posibleng kumalat ang mga sakit.

Maaari ding masira ang mga tulay, gusali, at kalsada.

Maaapektuhan nito ang agrikultura at ekonomiya ng bansa.

Makatutulong ang pagtatanim ng maraming puno.

 

1.      Ano ang La La Niña?

2.      Ano-ano ang maaaring idulot ng La Niña?

3.      Paano naaapektuhan ng La Niña ang agrikultura?

4.      Paano naaapektuhan ng La Niña ang ekonomiya?

5.      Ano ang maitutulong mou pang mabawasan ang masamang epekto ng La Niña?

 

Pagtutulungan

 

Tinutulungan ni Abet ang kanilang ama.

Nag-aayos sila ng sirang kagamitan, gaya ng mesa.

Tinutulungan din ni Janet ang kanilang ina.

Naglalaba sila ng kanilang mga damit at kubre-kama.

Tinutulungan naman ni Jun-Jun ang ate nila.

Naglilinis sila sa kanilang sala, gayundin ang mga kuwarto nila.

Ang saya-saya talaga ng nagtutulungang pamilya!

 

1.      Ano ang tulong na ginagawa ni Abet sa ama?

2.      Ano ang tulong na ginagawa ni Janet sa ina?

3.      Ano ang tulong na ginagawa ni Jun-Jun sa ate?

4.      Ano ang magandang resulta ng pagtutulungan ng pamilya?

5.      Bakit mahalaga ang pagtutulungan sa loob ng pamilya?

6.       

 

Sampaguita

Araw-araw, huling pumapasok si Joseph sa klase.

Bukod sa luma na, gusot pa ang kaniyang uniporme.

“Magandang umaga po, Ma’am,” ang kaniyang bati.

Babatiin din siya ni Ginang Del Monte, sabay ngiti.

Magbubulungan naman ang aking mga kaklase.

“Hindi mo po siya pinagagalitan `pag dumarating nang huli?”

“Nagtitinda siya ng sampaguita sa gabi,” sagot ng guro kay Billy.

 

1.      Sino ang araw-araw huling pumapasok sa klase?

2.      Paano mo ilalarawan ang uniporme ni Joseph?

3.      Bakit nagbulungan ang mga kaklase ni Joseph?

4.      Bakit hindi pinagagalitan ni Ginang Del Monte si Joseph kahit huli na sa klase?

5.      Dapat bang kutyain o hangaan si Joseph? Bakit?

 

Maglalaro

“Halika na,” aya ni Ken kay Sandro.

Sabi pa niya, “Magbasketbol na tayo.”

Pinaikot-ikot pa niya sa daliri ang bola.

“Hindi ako makakapaglaro,” tugon nito.

“May sakit ako ngayon. Trangkaso yata ito.”

“Ganoon ba? Sige, magpagaling ka na, ha?”

“Sige, Ken… Paggaling ko, maglalaro tayo.”

 

1.      Sino-sino ang magkalaro?

2.      Ano ang kanilang lalaruin?

3.      Bakit hindi makakapaglaro si Sandro?

4.      Ano ang nais gawin ni Sandro kapag gumaling na?

5.      Paano kaya maiiwasan ang pagkakasakit, gaya ng trangkaso?

 

 

 

Pulut-pukyutan

Alam mo ba na ang pulut-pukyutan ay ang pulot na gawa ng mga bubuyog na tinaguriang pukyutan?

Ang mga bubuyog ay nagtitipon ng mga nektar mula sa bulaklak. Pinoproseso nila ang mga naipong nektar hanggang maging makapal at malagkit. Ginagawa nila ito upang protektahan ang kanilang mga kolonya.

Ito ay tinatawag ding pulut-panilan at pulut-ligwan.

Matamis ang pulut-pukyutan, pero mayaman sa mga nutrisyon. Maaari nitong mapabuti ang kalusugan ng ating puso.

 

Karangalan

Masipag pumasok sa eskuwela si Patricia.

Palagi siyang nagpapakita sa klase ng disiplina.

Nakikinig siya nang mabuti sa mga guro niya.

Mabilis niyang natatapos ang mga gawain.

Gumagawa rin siya ng mga takdang aralin.

Masigla siyang sumasali sa mga talakayan.

Kaya naman siya ay nagkamit ng karangalan.

 

 

1.      Sino ang masipag pumasok sa eskuwela?

2.      Ano ang palagi niyang ipinapakita sa klase?

3.      Ano-ano pa ang ginagawa niya sa klase?

4.      Ano ang nakamit ni Patricia?

5.      Katulad ka rin b ani Patricia? Bakit?

 

 

 

Si Aling Lagring

Biyuda na si Aling Lagring. Dalawang taon nang namayapa ang kaniyang asawa.

Siya na lang ngayon ang nagtataguyod sa dalawang anak. Sinisikap niyang mapag-aral ang mga ito. Kaya, nagtitinda siya ng mga lutong ulam. Dahil dito, nakakaraos sila sa araw-araw.

Kahanga-hangang ina talaga si Aling Lagring!

 

 

Henyo ng Bilyaran

Kilala mo ba si Efren “Bata” Reyes?

Siya ay henyo ng bilyaran. Sumikat siya sa loob at labas ng ating bansa. Maraming torneo na siyang napanalunan. Ang husay niyang magmadyik ng mga tira. Kahit imposibleng pumasok, nagagawa niya.

Kaya nga, tinagurian siyang ‘The Magician.’

 

 

Anahaw

Ana: “Ito pala ang anahaw. May berde, malalapad, at pabilog na dahon. Matinik din ang tangkay.

Rosa: “Oo, at alam mo bang ito ay ginagamit na pampubunong sa bahay kubo?”

Ana: “Talaga? Ang galing naman. Balita ko, puwede rin itong gawing pandekorasyon.”

Rosa: “Tama ka! Pinatutuyo ang mga dahon nito at kinukortehang puso.”

Ana: “Bukod sa dahon, maaari din daw gamitin ang puno nito bilang haligi ng bahay kubo.”

Rosa: “Totoo iyan! At nakakain din daw ang mga bunga nito.”

Ana: “Wow! Kaya pala ang anahaw ang pambansang dahon ng Pilipinas!”

 

Ang Liham

Disyembre 23, 2023

Mahal Kong Paz,

      Magandang araw!

      Kumusta ka na riyan sa America? Siguro ay sobrang lamig diyan ngayon.

      Ako rito sa Pilipinas ay mabuti naman. Masaya ako dahil dalawang araw na lang ay Pasko na. Napakasaya ng Pasko rito sa ating bansa, kaya sana sa susunod na taon, dito na magdiwang ng Pasko. Nasasabik na akong makita kang muli.

        Mag-iingat kang palagi. Hangad ko ang iyong kaligtasan at kasiyahan sa araw-araw.

Ang iyong kaibigan,

Kris 

 

 

 

Binhi

Nilipad ng malakas na hangin si Binhi patungo sa malayong lugar.

Gusto niyang tumakbo subalit natangay siya ng rumaragasang putik. Nagdilim ang paligid niya. Matagal siyang nanatili roon-- nalulungkot.

Isang araw ay unti-unti siyang itinutulak ng mga tumubong ugat. At natanaw niya ang mga halaman, puno, hayop, at insekto sa paligid.

“Magiging puno na ako!” sigaw ni Binhi.

 

 

Prutas o Gulay?

Madalas na tanong ng iba, ang kamatis ba ay prutas o gulay?

Ang kamatis ay prutas dahil ito ay may mga buto. Ito ay umuusbong mula sa bulaklak.

Napagkakamalan itong gulay dahil madalas gamitin sa mga lutuin. Hindi ito masyadong matamis, kaya ginagamit sa pagluluto.

Prutas man o gulay sa iba, ang kamatis ay masustansiyang pagkain.

 

Kahon

“Tao po!” tawag ng lalaki sa labas ng bahay nila.

“Ano po iyon?” tanong ni Aris, pagsungaw sa pintuan.

“May nagpadala para kay Aris daw,” tugon nito.

“Naku, wala akong order at wala akong pambayad.”

“Bayad na ito, kaya tanggapin niyo na lang po.”

Napilitang tanggapin iyon ni Aris, at agad binuksan,

“O, Diyos ko, maraming salamat sa biyayang ito!”

 

 

Ang Kabibe

Isang umaga, nasa dalampasigan si Mariel.

Nahalina siya sa malinaw at mala-kristal na tubig. Paglusong niya sa tubig, nakita niya ang kakaibang kabibe. “Ang ganda naman nito! Iuuwi ko ito sa bahay,” sabi niya.

Naglakad-lakad pa siya upang maghanap ng iba. Subalit, hindi pa siya nakalalayo ay napasigaw siya sa sakit.

Napaupo siya sa buhanginan, at nakita ang dugo sa paa.

 

 

 

Aguinaldo

 

Noong Pasko, nakatanggap siya ng mga regalo.

Binigyan siya ng laruan ng kaniyang  Ninong Julio. Binigyan siya ng damit ng kaniyang Ninang Maya. Mayroon ding mga nagbigay ng pera sa kaniya. Umabot iyon ng mahigit isang libong piso.

Nais niyang ipunin iyon para sa kaniyang baon. Pero, gusto rin niyang bumili ng mga libro.

 

Munting Palaka

Sa likod ng silid-aralan, sinikap ni King na hanapin ang palaka.

“Munting palaka, magpakita ka na sa akin,” pakiusap niya.

Hinawi niya ang mga damo roon, pero wala siyang nakita.

Wala rin ang palaka sa gilid ng putol na puno ng kahoy.

Lumipas ang sandali, nakarinig siya ng kokak sa ilalim ng bao.

“Huli ka! Nandito ka lang pala, munting palaka,” sabi niya.

Subalit, nabitawan niya ang palaka nang ito ay nagsalita.

 

Ginisang Ampalaya

Mapait ang ampalaya, kaya hindi ko gusto. Kahit igisa pa ni Mama sa kamatis at itlog, hindi ko talaga nagustuhan. Parang umiinom ako ng mapait na gamot kapag kumakain ako ng ampalaya.

Hindi ako noon kumakain ng ampalaya. Pero, nang nalaman kong masustansiya pala, kumakain na ako ngayon ng ampalaya.

Habang tumatagal, nawawala na ang mapait na lasa. Habang tumatagal, hinahanap-hanap ko na ang ginisang ampalaya ni Mama.

 

 

Ako si Juanito. Ako ay isang Bikolano.

Nakatira ako sa rehiyon ng Bikol. Ang wikang sinasalita ko ay Bikol.  Ito ang opisyal na wika ng anim na lalawigan. Ang mga ito ay Albay, Camarines Norte, Camarines Sur, Catanduanes, Masbate, at Sorsogon.

Ako ay Pilipino.

 

 

 

Si Pepe

Malawak ang kaalaman ni Pepe sa iba’t ibang paksa.

Mahilig siya sa medisina at sining. Manunulat siya at nobelista. Ang dalawa sa mga tanyag niyang akda ay ang Noli Me Tangere at El Filibusterismo. Siya ang nagtatag ng samahang La Liga Filipina. Sa pamamagitan nito ay mapayapa ang kaniyang pag-aalsa laban sa mga Kastila.

Siya si Jose Rizal, ang ating pambansang bayani.

 

 

 

Karapatan ng mga Bata

Alam mo ba ang mga karapatan ng mga bata?

Karapatan nilang maisilang at magkaroon ng pangalan at nasyonalidad. Karapatan nilang magkaroon ng payapang tahanan at pamilyang mag-aalaga at magpakakain sa kanila maayos upang maging malusog. Karapatan nilang makapag-aral at magkaroon ng edukasyon, malinang ang kanilang mga kakayahan. Karapatan nilang makapaglaro at makapaglibang. Karapatan din nilang magpahayag ng sarili, mamuhay nang walang takot, maging ligtas, at maging malaya.

Igalang natin ang mga karapatan nila.

 

Sinaunang Alpabeto

 

Alam mo bang may sinaunang alpabeto na ang mga Pilipino bago pa dumating ang mga Espanyol sa Pilipinas? Ito ay tinatawag na baybayin.

Ang baybayin ay nasa anyong pantigan na may tatlong patinig at umaabot sa labing-apat na katinig. Ginamit ito ng mga katutubong Pilipino. Sinasabing lahat sila ay marunong magbasa at magsulat sa baybayin. Ang balat ng punongkahoy at kawayan ang karaniwang gamit nilang sulatan.

Ang baybayin ay bahagi ng kulturang Pilipino.

 

Suman

Masarap magluto ng sumang malagkit ang nanay ko. Gustong-gusto ito ng aming mga kababaryo.

Tumutulong ako sa pagtitinda ng sumang malagkit ng nanay ko. Kaya pagpasok ko sa eskuwela, may baon na ako.

Ngayong araw, ilalako ko ang labindalawang suman. Ibebenta ko ito ng labinlimang piso bawat piraso.

“Sumang malagkit! Bili na po kayo ng sumang malagkit!” sigaw ko.

 

Kulintang

Mayaman ang Pilipinas sa instrumentong pangmusika. Ito ay maaaring hinihipan, kinakalabit, o pinupokpok

Ang kulintang ay isang instrumentong pinupukpok. Ito ay binubuo ng isang pahalang na hanay ng walong maliliit na gong.

Ito ay ginagamit sa mga pagdiriwang gaya ng binyag, kasal, pista, at iba pa. May ilang pamilya sa Maguindanao na dalubhasa sa ganitong uri ng sining.

Ang tradisyon ng pagtugtog ng kulintang sa Pilipinas ay bahagi ng kultura ng mga pangkat-etniko sa Mindanao.

 

 

Mga Itlog ng Pawikan

Masayang naglalaro ng buhangin sina Elma at Hera sa dalampasigan.

“May mga itlog!” bulalas ni Hera. “Elma, tingnan mo. Dali!”

“Mga itlog ng pawikan ang mga ito,” sabi ni Elma nang makita iyon.

“Ano ang gagawin natin? Kukunin ba natin at iuuwi para lutuin?”

“Naku, hindi puwede! Kailangan nating ipaalam ito sa barangay para maprotektahan. Kailangang dumami ang mga pawikan sa karagatan dahil paubos na ang lahi nila.”

Ganoon nga ang ginawa nila, kaya pinuri at pinasalamatan sila ng taumbayan.

 

Tara na sa Tanza!

 

Ang Tanza ay isang primerong klaseng munisipalidad sa lalawigan ng Cavite. Ito ay dating kilala bilang Santa Cruz de Malabon.

Ang Tanza ay isa sa dalawampu’t tatlong lungsod at bayan sa Cavite. Ito ay may apatnapu’t isang barangay.

Ang Tanza ay ang lugar kung saan nanumpa si Emilio Aguinaldo bilang pangulo ng Pilipinas. Dito rin ipinanganak si Felipe G. Calderon, na siyang sumulat ng burador ng Malolos Constitution.

Makasaysayan, payapa, at maunlad ang bayang ito, kaya tara na sa Tanza!

 

5Rs

Madaling masolusyunan ang problema sa basura kung isasagawa ang 5Rs (Refuse, Reduce, Reuse, Repurpose, Recycle).

Tumangging sa produktong makadaragdag lang ng basura. Bawasan ang paggamit ng mga produktong magpaparami ng basura. Gamiting muli ang mga bagay na maaari pang gamitin, sa halip na ibasura. Gamitin sa ibang paraan ang mga bagay na patapon na. Gumawa ng bagong bagay mula sa mga patapong bagay.

Ang solusyon sa problema sa basura ay nagsisimula sa tahanan.

 

 

Pag-iimbak ng Pagkain

 

Napakahalaga ng ag-iimbak ng pagkain.

May maihahain tayo sa ating hapag sa panahon ng biglaang pangangailangan o krisis. Maiiwasan ang pag-aaksaya at pagtatapon ng labis na pagkain sa panahong marami ito, gaya ng mga prutas at gulay. Makatutulong ito upang hindi tayo magkasakit mula sa mga sirang pagkain. Mababawasan ang pag-angkat ng mga inimbak at nakalatang kung mayroon na nito sa ating bansa. Makadaragdag ito sa kita ng pamilya kung gagawin nating kabuhayan at makapagbibigay pa ng kita sa mga taong walang trabaho.

Mahalaga talaga ang pag-iimbak ng pagkain, at nakalilibang pa!

 

Tatlong Sangay ng Pamahalaan

May tatlong magkakaugnay na sangay ang pamahalaan ng Pilipinas-- ang tagapagbatas, tagapagpaganap, at tagahukom.

Ang Kongreso at Senado ay binigyan ng kapangyarihan ng Saligang Batas upang gumawa ng mga batas.

Sa Pangulo ng Pilipinas naman ibinigay ang kapangyarihan ng tagapagpaganap. Ipatutupad niya ang mga batas bilang pinakamataas na pinuno ng bansa.

Ang mga korte ay may kapangyarihan bilang tagahukom. Ang Kataas-taasang Hukuman ng Pilipinas ang pinakamataas na katawang panghukom ng bansa.

Dapat alam ito ng bawat Pilipino.

 

 

 

Ding, Ding, at Dong

Binuksan ng magkakapatid na sina Dang, Ding, at Dong ang kani-kaniyang alkansiya. At sabik na sabik nilang binilang ang mga ito.

“Siyam na raan, walumpu’t walong piso!” masayang sabi ni Dang.

“Isang libo, dalawampu’t pitong piso ang pera ko!” masiglang sabi ni Ding.

“Walong daan, animnapu’t limang piso lang ang naipon ko,” malungkot na sabi ni Dong.

“Huwag kang mag-alala, Dong, bibigyan kita ng limampung piso,” sabi ni Dang.

Nagbigay rin si Ding ng isandaang piso, kaya natuwa na si Dong. 

 

Ruby, Emerald, at Sapphire

Sina Ruby, Emerald, at Sapphire ay magkakapatid.

Magkakamukha man sila, pero magkakaiba ang kanilang paborito at hilig.

Iba-iba rin ang kanilang mga paborito. Paboritong kulay ni Ruby ang pula. Paboritong kulay ni Emerald ang berde. Asul naman ang paboritong kulay ni Sapphire.

Pero, silang tatlo ay pawang mahihilig magpinta.

 

 

Disyembre 30

“Nanay, bakit po tinawag na Araw ni Rizal ang ika-30 ng Disyembre? Kaarawan po ba niya ngayon?”

“Noong Disyembre 30, 1896 kasi ang araw kung kailan siya ay namatay. Hindi ba’t binaril siya ng mga sundalong Espanyol sa Bagumbayan?”

“Ang kamatayan pala ng ating pambansang bayani ang ating ipinagdiriwang, hindi ang kaniyang kamatayan.”

“Tama ka dahil ang kamatayan niya ang nagpapaalala sa mga Pilipino na inaalay niya ang kaniyang buhay para sa bayan.”

“At dahil sa kaniyang kamatayan, nagising ang kamalayan ng mga Pilipino na ipaglaban ang kalayaan ng Pilipinas.”

 

Sabay-sabay

Naghahanda kami ng simple, pero masasarap na pagkain, gaya ng pansit, pritong manok, hamon, buko salad, malagkit na kakanin, halayang ube, menudo, at iba pa. Bumibili rin kami ng mga bilog na prutas gayan ng suha, dalandan, pakwan, melon, kahel, at iba pa. Lahat kami ay magsusuot ng mga damit na polka dots. At maglalagay kami ng mga barya sa aming mga bulsa. At bago sumapit ang Bagong Taon, mag-iingay na kami, gamit ang aming mga torotot.

“Siyam, walo, pito, anim, lima, apat, tatlo, dalawa, isa,” sabay-sabay naming bilang.

“Manigong Bagong Taon!” ang bati naman namin sa isa’t isa.

 

Maging Ligtas sa mga Sakit

Ang pagpapanatili ng malusog at ligtas sa mga sakit ay dapat palagiang ginagawa.

Palagiang maghugas at magsabon ng kamay. Maaari ding gumamit ng alkohol at hand sanitizer. Gumamit ng face mask o magtakip ng bibig kapag uubo at babahing. Lumayo rin sa mga taong umuubo. Iwasan kusutin ang mga mata

Gawin ang mga ito sa tuwi-tuwina!

 

Ang mga Badjao

Ang mga Badjao ay kadalasang nagtatayo ng tahanan sa may tabing-dagat. Minsan naman, sila ay nakatira sa mga bangkang-bahay. Ang pangunahin nilang hanapbuhay ay pangingisda. Kaya, mahuhusay silang gumawa ng mga gamit sa pangingisda, gaya ng lambat at bitag. Gumagawa rin sila ng mga vinta. Magagaling din silang sumisid ng mga perlas. Naghahabi naman ng makukulay na banig ang mga kababaihang Badjao.

 

 

Paggalang

Ang paggalang sa kapuwa ay hindi lamang sa pagmamano. Hindi rin lang ito tungkol sa paggamit ng ‘po’ at ‘opo’ sa pakikipag-usap. Ito ay maaaring ipakita sa iba't ibang paraan. Ito ay maaaring sa pagrespeto sa oras ng pamamahinga ng iba. Ang pakikinig sa nagsasalita ay isa ring paggalang. Ang pagiging tahimik habang may nag-aaral ay pagpapakita rin ng paggalang. Samakatuwid, uri ng paggalang ang lahat ng gawaing nagpapakita ng respeto sa kapuwa.

 

Ahas

"Ay, may ahas!" sigaw ni Lucas. "Bilis, patayin natin."

"Huwag dahil maaari tayong maparusahan," sabi ni Juan. "Ayon sa batas, ang pagpatay, pananakit, o paghuli ng mga hayop, gaya ng ahas, ay iligal. Maaaring makulong at magmulta ay sinomang mapatunayang lumabag sa batas na ito. Kaya humingi na lang tayo ng tulong sa barangay upang maibalik sa kagubatan ang ahas.

"Mabuti pa nga. Tara na!"

 

Ang mga Planeta

Ang mga kinikilalang planeta sa kalawakan ay Mercury, Venus, Mars, Jupiter, Saturn, Uranus, Neptune, at Earth. Ang Mercury ay pinakamaliit at pinakamalapit sa araw, samantala ang Venus ang pinakamainit at ang pinakamaliwanag sa himpapawid. Ang Mars ay pulang planeta, na may malamig na klima. Ang Jupiter ay dalawang beses ang laki sa pinagsama-samang planeta. Ang Saturn ay katatangi-tangi dahil sa mga singsing na yelo, samanatala ang Uranus ay may kakaibang pag-ikot. Ang Neptune ang pinakamalayo sa araw, kaya ito ang pinakamalamig at pinakamadilim. At ang Earth o Mundo ay ikatlong planeta mula sa araw at ang tanging planetang may buhay.

 

Oregano

Ang oregano ay isang uri ng halamang-gamot. Mabisa itong panggamot para sa ubo at sipon. Magpakulo lamang ng isang tasang sariwang dahon sa tatlong tasa ng tubig. Ilaga ito sa loob ng sampu hanggang labinlimang minuto. Tatlong beses itong inumin sa isang araw.

Maaari ding pigain na lamang ang sariwang dahon. Kung kinakailangan, lagyan ng pampatamis, gaya ng pulot.

 

Pandaka Pygmaea

Alam mo bang ang Pandaka Pygmaea ay dating itinuturing na pinakamaliit na isda sa mundo?

Ito ay isang uri ng isdang tropikal na nabubuhay sa tubig-tabang. Maaari ding ituring ito bilang isa sa mga pinakamaikling isdang pantubig-tabang. Ang mga lalaki nito kapag nasa hustong gulang ay umaabot lamang ng 1.1 sentimetro. Samantala, ang mga babae ay umaabot ng 1.5 sentimetro.

Unti-unti na itong nauubos at nawawala sa tinuturing na nawawala sa Pilipinas. Ang polusyon sa tubig at reklamasyon ng mga lupa ang mga itinuturong dahilan ng pagkaubos nito.

 

Mag-ehersisyo Tayo!

Marami ang magagandang dulot ng pag-eehersisyo.

Maayos na pinagagana nito ang puso at baga ng tao. Kapag maayos na nakadadaloy sa buong katawan ang hangin, nangangahulugan ito ng kasiglahan.

Ang pag-eehersisyo ay nagpapataas din ng tiwala sa sarili. Napagaganda nito ang pisikal na kaanyuan, kaya nawawala ang hiya sa pakikihalubilo.

Ang pag-eehersisyo ay nakapagpapanatili ng maganda at saktong hubog at timbang ng katawan. Nakatitipid sa kasuotan ang nag-eehersisyo sapagkat hindi niya kailangang bumili kapag tumaba o pumayat.

Kaya mag-ehersisyo na tayo!

 

 

Gabriela Silang

 

Noong ika-19 ng Marso 1731, nang siya’y isilang

Siya ang unang babaeng namuno sa himagsikan

Nang mabiyuda siya, ipinagpatuloy niya ang laban.

Naging inspirasyon ang kaniyang giting at katapangan

Siya ay “Unang Babaeng Heneral” ang katawagan

“Unang Babaeng Martir” ay isa pang pagkakakilanlan.

Dinakip at binitay nang may pagmamahal sa bayan.

 

Bituing-dagat

“Wow! Andaming bituing-dagat!” bulalas ni Kayla, sabay dampot sa isa.

“Naku, huwag! Ibalik mo `yan sa tubig! Dali!” sawata ni Karla sa kapatid.

Agad na ibinalik ni Kayla ang bituing-dagat. “Bakit mo ako pinigilan?”

“Hindi mo ba alam na ikamamatay ng bituing-dagat ang paghawak mo?”

Lalong naguluhan si Kayla. “Bakit? Hindi ko naman pipiratin, e.”

“Hindi makahihinga ang bituing-dagat kapag wala sa tubig, at nalalason ito sa carbon dioxide.”

“Ngayon, alam ko na, magiging masaya na lang tayong tingnan ang mga bituing-dagat sa ilalim ng dagat.”

 

Pambubulo

 

“Daddy, bakit ayaw mo pong tanggalin ang mga uod sa mga dahon?” usisa ng anak.

“Mahalaga sila sa polinasyon,” tugon ng ama.

“Ano ang polinasyon?”

“Ang polinasyon o pambubulo ay paglilipat ng mga bulo sa pamamagitan ng mga insekto, hayop, hangin, tubig, o kahit halaman mismo upang maparami ang mga halaman.”

“Ah, kaya pala hinahayaan mo lang ang mga uod at higad na manginain ng mga dahon dahil nagiging paruparo sila.”

“Tama ka! Bukod doon, hinahayaan ko rin ang mga ibon, bubuyog, paniki, at iba pa. Siyempre, tinatanggal ko naman ang mga pesteng insekto, na sumisira lang ng mga halaman.”

 

9-Anyos na Batang Basurero, Pinarangalan

Pinarangalan ang nuwebe anyos na si Abet Gaboy noong ika-29 ng Enero sa Barangay Tapat dahil sa pagsauli niya ng bag na naglalaman ng pera at mahahalagang dokumento.

Si Abet ay kasalukuyang nangangalkal ng basura nang mapansin niya ang itim na bag. Pagbukas niya sa bag, laking gulat niya nang makita ang nakasobreng pera. May mga papeles din na nakalagay sa plastik na enbelop. Dahil sa takot, dinala niya iyon sa pinakamalapit na barangay.

Nagbigay ng munting pabuya si Ginoong Lancer Mendo, isang abogado, bilang pasasalamat kay Abet.

 

Susuportahan

 

Simula Kindergarten hanggang Grade 4, magkaklase na sina Jayson at Ramil. Naging matalik na magkaibigan na rin sila kinalaunan. Palagi silang magkasama sa pagpasok, at madalas silang nagtutulungan sa mga gawaing pampaaralan.

Isang araw, kinausap sila ng kanilang gurong tagapayo, at binigyan sila ng pagsusulit. Kung sino ang makakuha ng mas mataas na iskor, siya ang ilalaban sa pandibisyong quiz bee sa Filipino.

“Ang sasabak sa quiz bee sa susunod na linggo ay si… Jayson!” deklara ng kanilang guro.

“Ang galing mo, Jayson! Susuportahan kita,” masayang bati ni Ramil sa kaibigan.

 

1.      Kailan nagsimula ang pagiging magkaklase at matalik na magkaibigan nina Jayson at Ramil?

2.      Ano-ano ang palagi at madalas nilang gawin?

3.      Bakit sila kinausap ng kanilang guro isang araw?

4.      Paano tinanggap ni Ramil ang pagkatalo?

5.      Kung si Ramil ang nakakuha ng mataas na iskor sa pagsusulit, ano kaya ang magiging reaksiyon ni Jayson?

 

 

Pagsisipilyo

Galing ako kanina sa aking dentista!

Dalawang beses pala dapat nagsisipilyo sabi ng dentista ko. Huwag daw kalimutang magsipilyo sa gabi, at gawin ito pagkatapos maghapunan. Dalawang minuto raw ang dapat itinatagal ng pagsisipilyo. Payo pa niya na sipilyuhan ang loob, labas, itaas, ibaba, harapan, at likuran ng ngipin. At magpalit daw ng sipilyo tuwing ikatlo o ikaapat na buwan.

Ngayon, alam ko na kung paano ko aalagaan ang aking mga ngipin!

 

1.      Ayon sa kaniyang dentista, ilang beses dapat magsipilyo?

2.      Ilang minuto dapat sinisipilyo ang mga ngipin?

3.      Tuwing ilang buwan dapat magpalit ng sipilyo?

4.      Bakit hindi dapat kalimutang magsipilyo sa gabi?

5.      Kung hindi maisasagawa ang mga payo ng dentista, ano-ano kaya ang posibleng mangyari?

 

 

 

Ngiping Leon

 

Ito ay hindi literal na ngipin ng leon. Lalong hindi ito basta damo lang. Ito ay pambihirang uri ng bulaklak.

Bukod sa taglay na tingkad ng dilaw nitong bulaklak, napakikinabang ang lahat ng mga bahagi nito. Ang ugat nito ay puwedeng kainin at gawing tsaa. Ang mga dahon nito ay sagana sa mga Bitamin A, C, at K, at iba pang mineral. At ang bulaklak nito ay nagtataglay ng fiber na mabuti sa digestive system. Nakatutulong din ito upang magkaroon ng malinaw na mata.

Ang ngiping leon o kilala sa tawag na dandelion ay may malaking ambag sa kalusugan, sa kusina, at industriya ng kosmetiko.

 

1.      Saan kilala ang halamang ‘ngiping leon’?

2.      Anong kulay ang bulaklak ng ngiping leon?

3.      Paano napakikinabang ang ugat ng ngiping leon?

4.      Ano-ano ang naibibigay sa taong kumakain ng dahon ng ngiping leon?

5.      Bakit mahalaga sa kalusugan ang bulaklak ng ngiping leon?