PAGSUBOK (Kabanata 6: Ang Biyaya)

Hindi na bago ang pagpapakita ni Lola Esme sa akin. Mula nang mamatay siya ay nagpaparamdam na siya sa akin at nagpakita. Kahit nga sa panaginip ko ay andoon siya. Naisip ko lang, na sa tuwing dadalawin niya ako ay may kasunod na trahedya.

          Noong una, nagpakita siya sa food chain, kung saan ko siya nilibre ng almusal. Pag-uwi ko noon, may mga katok akong narinig sa pinto ng condo unit ko at paglabas ko ay walang tao, ngunit naroon sa lapag ang pulang rosaryo na ibinigay niya sa akin, nang una kaming nagkita. Sumunod, nakasama ko siya sa panaginip. Ginising niya ako para kumain. Iyon pala ay iniligtas niya ako sa sunog, dahil paglabas ko ay nasusunog na ang katabi kong unit. Pagkatapos ng sunog, naging balisa ako at naging biktima ng holdap. Pero, bago ang holdapan, nagpakita siyang muli sa tabi ng kalsada. Kung bumaba lang sana ako ay hindi ako napasama sa holdapang iyon sa dyip at hindi ako nasundan ng dalawang nakatakas na holdaper. Hindi sana ako nasaksak at muntik bawian ng buhay.

   Naisip ko. Hindi siya sumpa. Biyaya siya sa akin ng Diyos. Hindi ko nga lang pinahalagahan.

          At dahil nasaksak ako. Sumunod ang pagkaka-confine. Nakilala ko si Lea May. Siya ang isa sa mga nurse na nag-alaga sa akin sa hospital. Siya ang kauna-unahang babaeng nagpatibok ng puso ko. Pangalawang babae na naging kasintahan ko. Magiging pangalawang ina ng anak ko.

           Ngunit, nabalewala ko uli si Lola Esme. Naging abala ako kay Lea May. Nakalimutan ko ang pangako kong iuuwi ko ang kanyang mga buto sa Davao, kung saan naroon ang kanyang kaisa-isang kapatid na babae.

   Mag-iisang taon na rin simula nang mamatay si Lola Esme. At muli, nagpakita siya sa akin sa elevator ng hospital, kung saan ako na-confine at kung saan ko nakilala si Nurse Lea May. Sosorpresahin ko sana siya noon, upang magyaya na makiisang-dibdib sa akin. Ngunit, ako ang nagulat dahil aalis na pala siya para magtrabaho sa ibang bansa. Hindi niya iyon binanggit sa akin, kaya labis akong nasaktan. Tila, natuwa pa si Lola Esme sa pangyayari dahil nakangiti siya nang magpakita ito sa akin sa elevator.

   Uminom ako sa isang bar, pagkatapos kong mabigo kay Lea May. Hindi niya ako mahal. Gaya din siya ng una kong asawa. Iiwan niya lang din ako.

        Nagpakalango ako sa demonyong alcohol. Panandalian kong nalimutan ang mukha ng babaeng sinanto ko at pinaglaanan ko ng panahon, pera at atensiyon. Nakaligtaan ko kung sino ako. Hindi ko maalala ang mga pangarap at mithiin ko. Sa isang iglap, naglaho ako sa liwanag. Lumutang-lutang ako sa kawalan.

   Hindi ko alam kong paano ako nakauwi sa unit ko. Nagising na lamang ako na naliligo sa sariling bulwak ng sikmura. Kaya, agad akong tumungo sa banyo at naligo, kahit napakabigat pa ng ulo ko.

   Pagkatapos kong maligo, niligpit ko ang suka ko. Nandiri ako sa sarili kong kabastusan, kaya ibinasura ko na lang ang kubre-kama. Tatanggalin ko pa sana ang punda ng unan ko para itapon na rin, nang makita ko sa ilalim niyon ang pulang rosaryong ibinigay sa akin ni Lola Kalakal. Dinampot ko ito at muli kong isinabit sa leeg ko. Nakapagtataka. Hindi ko ito nilagay sa ulunan ko. Matagal na itong nawala. Suot ko ito noong masaksak ako. Ngunit, paglabas ko ng hospital ay hindi ko na ito suot. Naalala ko si Lola Esme. Nagpapahiwatig na naman siya. Dapat akong maging maingat sa aking mga gagawin dahil may nais siyang ipaabot sa akin.

   Umupo ako sa sahig ng aking unit at sumandal sa pader. Pinaikot ko ang mga mata ko sa blanko kong tirahan. Mula nang masunugan ako ng mga gamit, tanging higaan at dining set pa lamang ang naipundar ko. Kelan ko kaya maitatayong muli ang sarili ko, ngayong lugmok na naman ako?

   Nakailang minuto ako sa ganung posisyon, nang maalala ko ang cellphone ko. Naalala ko si Lea May. Baka tinatawagan na niya ako. Kaya, hinagilap ko ang nasukahan kong pantalon. Kinapa kong lahat ang mga bulsa niyon. Wala akong nakitang cellphone. Nawala rin pati ang wallet ko. Lalo akong nanlumo.

   "O, Diyos ko! Bakit po ganito?" Kinausap ko ang pulang rosaryo.

           Nakakaiyak. Sa isang iglap, nalimas ang bulsa ko. Hindi ko na alam ang gagawin ko. Hindi ako makakilos. Saan ako tutungo? Ano ang gagawin ko? Naroon lahat sa wallet ang natitira kong pera at cards. Ni singkong duling ay wala akong naitabi. Sabado noon. Sarado ang mga banko. Hindi ako pwedeng mag-over-the-counter.

   Lumabas ako. Bitbit ko ang panghihinayang at pagsisisi. Sangkatirbang salita ang pumasok sa utak ko. Nadedemonyo ako.

   "Si Leah May, tumawag sa'yo. Hindi mo nasagot. Can't be reached ang cellphone mo. Kaya, akala niya ay galit ka at nakipag-break na."

   "Ang babaeng lumapit sa'yo sa bar kagabi, siya ang kumuha ng wallet at cellphone mo. Hanapin mo siya at patayin."

          "Magbenta ka ng katawan para magkapera ka. Mabilis mo lang maibabalik ang mga nawala sa'yo."

   Sumigaw ako sa loob ng elevator. Mabuti at wala akong kasabay. Napraning ako. Hindi ko kayang gawin ang mga iyon. Hindi ako pinalaki ng mga magulang ko na maging isang masamang tao. Ngunit, naisip ko. Dapat nga ba akong maging masama dahil puro pangit ang mga nangyayari sa buhay ko at madalas ako pa ang ginagawan ng masama?

          Sa kabilang banda, naririnig ko ang mga magagandang salita at payo mula sa aking ina at kay Lola Esme. Hindi nila gustong mapariwara ako. Nais nilang maging matatag ako sa mga pagsubok.

   Nasa kainitan na ang araw. Masakit na sa balat ng sinag nito. Pero, hindi ko iyon ininda. Wala akong kapera-pera sa bulsa. Kaya, isang parusa ang paglalakad ko patungo sana sa bahay ng pinakamalapit kong kasamahang guro. Mas malapit kesa sa hospital na pinagtratrabahuhan ni Lea May. Mapapalayo naman ako ng husto kong sa bahay ko siya pupuntahan. Kaya, sa kalagitnaan ng aking pagpuprusisyon ay nauhaw at nagutom ako. Wala pa akong kinain, simula pa nang naglasing ako. Isinuka ko nang lahat.

   Naglakad uli ako. Painot-inot.

   Sa daan, naghahanap ako ng gripo. Wala akong mahagilap. Nakakainggit pa ang mga inuming hawak ng mga nakikita ko. Natakam din ako sa mga amoy ng pagkain sa mga food chain na nadaanan ko. Ngunit, hanggang amoy at takam na lang ako.

   Gusto nang lumawit ng dila ko. Nagproprotesta na rin ang mga alaga ko sa tiyan. Ang malala, nawawala na ang katinuan sa utak ko.

   Pumasok ako sa isang grocery store. Patago kong binuksan ang isang supot ng hopia monggo at sinubo ko nang buo. Nginuya ko, habang nagkukunwaring nagbabasa ng mga label. Sumubo pa uli ako.

   Nakaapat na piraso ako nang bigla akong damputin ng security guard. "Huli ka! Sumama ka sa akin!"

        "Teka... teka!... B-bakit?" Halos ‘di ako makapagsalita dahil ‘di pa ako tapos lumunok.

         "Nanginain ka pa, ha! Magbayad ka!" Pinagtinginan ako ng mga namimili. Nakakahiya.

           "Bitiwan mo ako, Sir! Magpapaliwanag ako..."

   "Sa opisina na po kayo magpaliwanag. Nandoon po ang monitor ng CCTV. Manood ka muna."

         Sobrang kahihiyan ang inabot ko. Wala akong rason. Hindi ko masabing "Babayaran ko naman, e." Kasi, wala naman akong pera. Wala na rin ang relo ko. Sapatos, pantalon at damit lang ang maibibigay kong kabayaran.

   "Ayaw namin ng sapatos mo. Ayaw din namin ng pantalon at damit mo dahil hubo't hubad kang lalabas, kung sakaling ipambayad mo iyan sa amin," wika ng mabait, ngunit makapangyarihang may-ari ng grocery. "Ang pulang rosaryong iyan ay sapat na."

   "Ha?" Nagulat ako. Ano bang halaga niyon para sa kanya at iyon pa ang gusto niyang kabayaran? "Bakit po? Bigay po kasi ito sa akin ni Lola..." Hindi ko na itinuloy. Hindi naman niya ako mauunawaan. Hinubad ko na lang sa leeg ko. Kinuyom ko muna sa palad ko. Pumikit ako at nag-usal ng dasal. Humingi ako ng tawad kay Lola Esme.

   "Heto po..." Iniabot ko sa may-ari ang pulang rosaryo. "Babalik po ako. Tutubusin ko iyan. I'm sorry po. Hindi naman po akong masamang tao. Biktima lang din po ako. Salamat!" Tumayo na ako at payukong lumabas ng opisina at ng grocery. Hindi ko alam kung saan ako pupunta.

   Sa isang iglap, isa na namang kamalasan at kahihiyan ang naranasan ko. Sa apat na pirasong hopia ay naging magnanakaw ako. Kapag gutom ang umatake, nawawala ang takot at delikadesa.

   Nakalayo na ako sa grocery store nang maisip ko na niligtas ako ni Lola Esme. Biyaya ang pulang rosaryo.